«فرهیختگان» به بهانه پخش سریال Emily in Paris و نقشآفرینی همسر مکرون در آن رابطه سینما و صنعت توریسم را بررسی میکند
پرزیدنت آکتور سینما
، خبرنگار گروه فرهنگ:
به گزارش مجله خبری نگار، این روزها در اخبار سیاست، فرانسه یکی از کشورهایی است که اسمش را زیاد میشنویم؛ از جنگ اوکراین و روسیه گرفته تا استیضاح امانوئل مکرون. عالم هنر و فرهنگ هم خالی از فرانسویها نیست و این بار بریژیت مکرون، بانوی اول فرانسه حاشیهساز شده است. بازی کردن همسر رئیسجمهور فرانسه به مدت یک دقیقه در سریالی به نام Emily in Paris «امیلی در پاریس» حواشی زیادی ایجاد کرده است.
همچنین از سوی دیگر، این سریال که در چهار فصل ۱۰ قسمتی تا به الان منتشر شده توانسته مخاطبان زیادی در سرتاسر دنیا برای خودش جذب کند. شاید مخاطبانی که این سریال برای آنها ساخته شده است، آمریکاییهایی باشند که ساندویچهای سریع مکدونالد و قهوه فوریهای استارباکس را ترجیح میدهند، اما اعداد نشان میدهد مخاطبان امیلی در پاریس تنها آمریکاییها نبوده و اتفاقا در کل دنیا این سریال تاثیرش را گذاشته است. امیلی دختری است که دست روزگار او را از شیکاگو به فرانسه آورده و عضو تیم بازاریابی یک شرکت فرانسوی کرده است. در تمام این چهار فصل، ما با امیلی همراه میشویم و زندگی را از دید او میبینیم. اولین مواجهه امیلی با فرانسه و تفاوتش با آمریکا نامگذاری طبقات ساختمان است. البته که تا آخرین قسمتی که منتشر شده انتظار چیزی بیشتر از این را نمیشود از این سریال داشت. دوربین همراه امیلی به موزهها و بناهای گردشگری نمیرود بلکه او را با زیستی فرانسوی مواجه میکند. زیستی پر از میهمانی، مد و تفریح که برای بیننده ممکن است هیجان زیادی ایجاد کرده و او را ترغیب به دیدن فرانسه و پاریس کند، اما فرانسویها را عصبانی کرده است.
از همان فصل اول سریال با اینکه بریژیت مکرون بهصورت واقعی جلوی دوربین نیامد، اما اسم او از همان ابتدا در سریال شنیده شد. در فصل ابتدایی امیلی به کلمهای که مربوط به زنان است، اما در دستور زبان فرانسوی، کلمهای مردانه حساب میشود اعتراض کرد و پستی در صفحه مجازیاش منتشر کرد. با انتشار این پست مکرون آن را در صفحه خود بازنشر داد و باعث شد امیلی دنبالکنندههای بیشتری پیدا کند. لیلی کالینز، بازیگر نقش اول سریال به مجله فرانسوی Elle گفت: «بریژیت مکرون یکی از طرفداران پروپا قرص این سریال حساب میشود که در فصل اول از او با شوخطبعی استفاده شد.» همچنین کالینز درباره ایده حضور مکرون در سریال گفت: «ایده حضور همسر رئیسجمهور در سریال زمانی به ذهنمان رسید که دارن استار، خالق این سریال و من او را در دسامبر ۲۰۲۲ و در کاخ الیزه ملاقات کردیم.» فصل چهار حضور مکرون محقق شد و او تنها یک دقیقه در سریالی که بیش از یک هزار و ۶۰۰ دقیقه از آن منتشر شده است بازی کرد. امیلی که با همکارش به کافهاش رفته، مکرون را همراه با دو خانم دیگر میبیند و بعد از معرفی خودش از او درخواست عکس میکند. همین یک دقیقه باعث شد تا فرانسویها به حضور او در این سریال اعتراض کنند.
براساس مطالعهای که اخیرا انجام شده از هر پنج توریستی که به پاریس سفر میکنند چهار نفر آنها بابت فیلمها و برنامههای تلویزیونی که در فرانسه ساخته شده مایل به سفر بودهاند. این مطالعه که توسط شرکت تحقیقات بازار Ifop برای مرکز ملی سینماتوگرافی فرانسه انجام شد، گردشگرانی از بلژیک، اسپانیا، ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و چین را مورد بررسی قرار داد. این مطالعه نشان داد از هر ۱۰ گردشگر، یک نفر عمدتا به دلیل یک فیلم یا سریال از پاریس دیدن کرده است. این عدد به نسبت مطالعهای که سال ۲۰۱۸ انجام شده بود، افزایش قابلتوجهی داشته است. ۳۸ درصد افراد انتخاب مقصد فرانسه را سریال «امیلی در پاریس» دانستند و آن را باعث انگیزه برای بازدید از فرانسه معرفی کردند. ۱۱ درصد دیگر به سریال معمایی فرانسوی «Lupin» اشاره کردند. درمجموع ۸۶ درصد از پاسخدهندگان قبل از سفر درباره فرانسه فیلم و سریالی را تماشا کرده بودند. فیلمهای پرفروشی مانند «رمز داوینچی»، «ماموریت: سقوط غیرممکن» و «شیطان پرادا میپوشد» از دیگر محتواهایی است که الهامبخش گردشگران معرفی شده است.
سریال امیلی در پاریس تنها برای گردشگران خارج از کشور مشوقی برای سفر به پاریس نبود و حتی در داخل فرانسه هم تاثیرش را گذاشت. در همین نظرسنجی اعلام شد ۲۲ درصد از ساکنان فرانسه پس از دیدن فیلم یا نمایشی که در پاریس تهیه شده سفری در داخل کشور داشتند و از آن محیط بازدید کردند. صحنههای زیادی از امیلی در پاریس در خیابانهای فرانسه فیلمبرداری شده و همین باعث میشود افراد بخواهند در خیابانها قدم بزنند و زیستی مانند امیلی را تجربه کنند.
از سال ۲۰۲۰ که سریال امیلی در پاریس منتشر شده است جزء یکی از محبوبترین برنامههای نتفلیکس قرار گرفته. طبق گزارش نتفلیکس، فصل اول که در سال ۲۰۲۰ منتشر شد توسط ۵۸ میلیون خانواده در سراسر جهان تماشا شد. فصل دوم جزء پربینندهترین برنامههای نتفلیکس در سال ۲۰۲۲ معرفی شد. فصل سوم آن در هفته اول به مدت ۱۱۷.۶ میلیون ساعت در پلتفرم استریمینگ تماشا شد. نیمه اول فصل چهارم، که در ۱۵ آگوست منتشر شد در آن هفته به صدر جدول تلویزیونی جهانی رسید و با ۱۹.۹ میلیون بازدید در چهار روز اول پخش خود (اگرچه با تاخیر مواجه شد) شروع به کار کرد. بیشتر محتوایی که در این سریال نشان داده شده مسائل زنانه مانند پوشاک، مد و فشن است؛ برای همین دور از دهن نیست که ۷۷درصد مخاطبان این سریال زنان هستند.
در فصل چهارم زمانی که امیلی با همکار جدیدش به رستوران رفته بود با بریژیت مکرون، همسر رئیسجمهور فرانسه دیدار میکند. مکرون او را در صفحات مجازی دنبال میکند و با امیلی آشنایی دارد. امیلی بعد از تلاشی که میکند تا با زبان فرانسوی به مکرون بگوید من شهر شما را دوست دارم، میشنود: «فرانسه هم تو را دوست دارد.»، اما در واقعیت چنین چیزی نیست. با این حال همه افراد مانند همسر رئیسجمهور فرانسه طرفدار سریال امیلی در پاریس نیستند و این سریال در سال ۲۰۲۰ به دلیل ارائه تصویرهای کلیشهای از پاریسیها و فرهنگ فرانسوی با نقدهای متفاوتی مواجه شد.
این سریال بهویژه در میان برخی ساکنان پایتخت فرانسه منفور است؛ تاحدی که مردم فرانسه مکانهای فیلمبرداری سریال را تخریب کردند. در نظرسنجیهای متفاوتی از مردم فرانسه، مطرح شد سریال امیلی در پاریس شاید فرانسه را به زیبایی نشان داده، اما تصاویری که انتخاب کرده واقعی نیست. براساس یک مطالعه جمعیتشناسی که توسط موسسه ملی آمار و مطالعات اقتصادی فرانسه انجام و منتشر شده است ۱۰.۳ درصد از جمعیت فرانسه در سال ۲۰۲۱ -چیزی حدودا معادل هفت میلیون نفر- را خارجیهای متولد خارج از فرانسه تشکیل میدادند. این درحالی است که این عدد ۵۳ سال گذشته یعنی در سال ۱۹۶۸، ۶.۵ درصد بوده است.
همچنین در این نظرسنجی مطرح شده فرانسه که پیشتر مقصد مهاجرانی از جنوب اروپا بوده است امروزه به مأمن مهاجرانی از کشورهای شمال غرب آفریقا (مراکش، الجزایر، تونس و لیبی)، آفریقای سیاه و آسیایی بدل شده است. اینها نشان میدهد که پاریس کشوری مهاجرپذیر است. این موضوعی است که در این سریال دیده نمیشود. فصل اول سریال به نسبت دیگر فصلهایش بیشتر سبک کار و زندگی فرانسویها را نشان داد. مردم خوشخیال و راحت که ساعت ۱۱ ظهر سر کار میروند، مردمی که با مهاجران خوب برخورد نمیکنند، غالبا عبوس و بداخلاق هستند و اگر فردی زبان فرانسوی بلد نباشد او را در بین خودشان نمیپذیرند. تصویری که از فرانسویها ساخته شده باعث میشود آنها را دوست نداشته باشیم و صرفا تحملشان کنیم.
جنیفر پادجمی، روزنامهنگار و نویسنده فرهنگی-اجتماعی فرانسوی در اینباره نوشت: «پاک کردن تنوع در پاریس کاری است که اغلب تلویزیون و سینمای آمریکا انجام میدهد، زیرا تمایل دارند نسخهای «فانتزی» از شهر را به تصویر بکشند.» در یکی از قسمتهای فصل اول زمانی که امیلی با همکار فرانسویاش درباره کار و زندگی حرف میزند، میگوید: «ما آمریکاییها، زندگی میکنیم تا کار کنیم.» در مقابل لوک، همکارش پاسخ میدهد: «این همان تفاوتی است که ما باهم داریم، فرانسویها برای زندگی کردن کار میکنند.» کلیشههای متعددی درخصوص پاریس در این سریال به نمایش گذاشته میشود. درحقیقت تصویری که از این شهر نشان داده شده این است که بیش از حد تمیز است و گویی هیچ بیخانمانی در آن زندگی نمیکند. چنین تصویری بیشک یک تصویر کارتپستالی و به دور از واقعیت از پاریس است. خصوصا که در این چند سال اخیر اعتراضات اجتماعی که شکل گرفته به زیبایی شهر آسیب زده است. در یکی از اعتراضاتی که پاکبانان فرانسه به قانون بازنشستگی داشتند دست به اعتصاب زدند و هیچ زبالهای را در سطح شهر جمع نکردند. طبیعتا انتظار اینکه چنین قابی از فرانسه نشان داده بشود را نداریم، اما اینکه فرانسه را عاری از هرگونه ناپاکی و آلودگی بدانیم هم امری اشتباه است. علاوهبر این لباسها و پوشش شخصیتهای سریال بسیار شیک و پرزرقوبرق است. این موضوع حتی خود فرانسویها را هم به تعجب واداشت. از سوی دیگر رفتارها و ژستهایی همچون سیگار کشیدن در اماکن عمومی جزء مسائلی است که بیش از حد کلاسیک بوده و در پاریس امروز دیده نمیشود. رسم اعتراض به شخصیت منفی توسط یک صنف شغلی یا یک ملیت موضوعی است که در دنیا هم وجود دارد، حتی گاهی وقتها این اعتراضها به یک شخصیت فرعی شکل میگیرد.
در فصل دوم سریال یک شخصیت جدید برای چند قسمت وارد سریال شد. امیلی که کماکان در کلاسهای زبان فرانسوی شرکت میکرد با دختری آشنا شد که اصالتا اوکراینی بود. پترا و امیلی برای تمرین زبان باهم قرار میگذاشتند و پترا او را به سرقت لباس و کیف تشویق میکرد. «الکساندر تکاچنکو»، وزیر فرهنگ و اطلاعات اوکراین به شخصیت پترا اعتراض کرد و نوشت: «در دهههای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ مردان اوکراینی را گانگستر نشان میدادند. با گذشت زمان این رویکرد تغییر کرد، اما نه در این مورد. در سریال امیلی در پاریس با کاریکاتوری از یک زن اوکراینی طرف هستیم که غیرقابلقبول و توهینآمیز است. اوکراینیها را در خارج از کشور اینگونه میبینند؟ افرادی که دست به سرقت میزنند، همهچیز را به رایگان میخواهند و از دیپورت شدن میترسند؟ نباید اینگونه باشد.» نتفلیکس درمقابل این اعتراضها واکنش نشان داد و گفت: «درمورد نگرانی بینندگان از تصویر زنان اوکراینی توافق شد در سال ۲۰۲۲ همکاری نزدیکی داشته باشیم تا از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری شود.» با تمام واکنشهای منفی که تیم سازنده امیلی از سمت مردم فرانسه دریافت کرده، اما چند روز بعد از پخش آخرین قسمت فصل چهارم خبر از ساخت فصل پنجم دادند.
منبع: فرهیختگان-مریم فضائلی